Energiescan

Wat is een energiescan?

Een energiescan, ook soms een potentieelscan genoemd, is een dynamische tool om de mogelijke energiebesparende maatregelen te rangschikken en te integreren in een coherent werkbaar actieplan. De rangschikking van zinvolle maatregelen houdt rekening met de toestand van de installaties en gebouwdelen, de impact op andere maatregelen en de praktische uitvoerbaarheid. Verder geeft de scan u inzicht in de investeringskosten en het besparingspotentieel op primaire energie en CO₂-uitstoot.

Zie ook: Energiescan of audit: zoek de 7 verschillen.

Hoe gaan we concreet te werk?

Waar studiewerk een tijdsintensieve en dure manier is om energiebesparende maatregelen te definiëren en vervolgens te realiseren, gaat de energiescan resoluut voor een actiegerichte aanpak. Eerst wordt het besparingspotentieel in kaart gebracht. Vervolgens worden de maatregelen opgesomd in functie van het behalen van dit potentieel en gerangschikt naar relevantie.
Enkele voorbeelden van maatregelen zijn:

Dakrenovatie en -isolatie
Vervangen van schrijnwerk
Stookplaatsrenovatie
Vraaggestuurde ventilatie
Optimalisatie van regeling
Relighting
Fotovoltaïsche installaties (PV)

De maatregelen worden geanalyseerd en toegelicht in praktische uitvoeringstermijnen, prioriteiten en investeringen. Ook de toestand van de verschillende technische onderdelen wordt onder de loep genomen, op basis van de NEN2767-principes, om inzicht te krijgen in de resterende levensduur. Dit resulteert in een actieplan voor energiebesparende maatregelen dat een efficiënte en globale planning voor de respectievelijke gebouwen omvat. Maatregelen die voor meerdere van uw gebouwen relevant zijn, worden in de mate van het mogelijke tegelijk aangepakt. Van belang is ook de opsplitsing van de maatregelen volgens de investeringskost waarbij we niet alleen kijken naar de terugverdientijd maar o.a. ook naar de jaarlijkse onderhouds- en vervangingskosten. U krijgt hiervan een online overzicht dat u als planningstool kan gebruiken.

Wat is de rol van VEB hierin?

Door samen te werken met VEB kiest u voor het integreren van de energie-uitdagingen voor uw gebouw en berust u op onze expertise om complexe diensten aan te besteden met een langetermijn en actiegerichte focus. De energiescan is maar één component in een breder spectrum aan mogelijke adviesverlening. Afhankelijk van uw situatie kunnen we vooraf een patrimoniumanalyse uitvoeren en die nadien blijven monitoren en opvolgen.

Op die manier bekijken we eerst samen met u de verschillende scenario’s:

Waar wilt u naartoe met uw gebouwen en welke (voorbeeld)functies gaan ze al dan niet blijven uitoefenen?
Wat zijn de Vlaamse en Europese regels hieromtrent?

Samen stellen we een plan van aanpak op, waarbij we projectmatig, en met een strakke timing, uw doelstellingen voor ogen houden. We bereiden de energiescan voor door de TERRA-databank te consulteren en een initiële data-analyse uit te voeren op basis van de verkregen gebouw- en installatiedata. Als TERRA nog geen gegevens over uw gebouwen bezit, zullen we u vragen om bepaalde informatie, zoals bijvoorbeeld de oppervlakte (m²), aan te reiken.

Naargelang de nood voor een specifiek aanbestedingsproces, stellen wij de selectieleidraad op en voorzien wij ook de juridische toets. Vervolgens zetten we het bestek in de markt om de leverancier te selecteren. Tijdens het opmaken van de energiescan blijft VEB verantwoordelijk voor de vlotte communicatie tussen de publieke dienst en de uitvoerder. We kunnen u begeleiden in uw selectie van energiebesparende maatregelen. Vervolgens kunnen we u helpen bij de aankoop en implementatie van die maatregelen. Daarbij kijken we niet alleen naar de aankooptechnische kant, maar voeren we ook kwaliteitscontroles uit.

Zoals hierboven vermeld, zetten de energiescans uitsluitend de zinvolle ingrediënten voor een energie-efficiëntie actieplan uiteen, alsook de nodige investeringen. Ook deze uitdaging kunnen we samen aangaan wanneer we focussen op de haalbaarheid van de financiering, de ESR-neutraliteit en de boekhoudkundige regelgeving. Verder bekijken we hoe het efficiënt bundelen van maatregelen de financiële haalbaarheid vergroot.

Samen timmeren we verder aan de weg om uw energie-efficiëntiedoelstellingen te behalen door:

Energieprestatiecontracten (EPC)
Traject voor (het bundelen van) kleinere EPC-formules
Aanbesteden van overkoepelende maatregelen (bv. een samenaankoop van een maatregel voor verschillende gebouwen)
Kleinere aparte ingrepen (regeltechnisch, relighting, HVAC,…)

Ten slotte kunnen we consequent de impact van de uitgevoerde maatregelen opvolgen via de gecentraliseerde databank TERRA.

Meest gestelde vragen

Welke informatie moet ik minstens op voorhand verzamelen?
Hou volgende informatie bij het invullen van uw bestelling bij de hand:
- Contactpersoon (+ contactgegevens)
- Adres
- Voor hoeveel gebouwen u een potentieelscan wenst
- Bouwjaar per gebouw
- Oppervlakte per gebouw
- Energieverbruik (elektriciteit, gas, stookolie) per gebouw
In de volgende fase willen we graag weten of u eerdere studies, audits of conditiestaatmetingen heeft laten uitvoeren. We hebben ook het energieprestatiecertificaat nodig. Bijkomend zullen we u vragen naar een overzichtsplan of grondplan van het gebouw (zoals bijvoorbeeld een evacuatieplan).

Ten slotte is alle bijkomende informatie waarover u beschikt zeer welkom, maar niet noodzakelijk: technische gegevens van installaties (tekeningen of schema's) en informatie over de gebouwschil.
Hoe wordt de terugverdientijd berekend?

De energieprestatiediagnose op maat of potentieelscan geeft een overzicht van de investeringskosten. De voorgestelde maatregelen worden opgesplitst volgens terugverdientijd (TVT) en totale actuele kost (TAK). De terugverdientijd is de berekening van de initiële investeringskost gedeeld door de jaarlijkse besparing en wordt opgesplitst in maatregelen onder de 2 jaar TVT, tussen de 2-5 jaar, tussen de 5-10 jaar en boven de 10 jaar.

We willen voorkomen dat er verdoken andere kostenposten naar boven komen, dus daarom nemen we ook de totale actuele kost meer. Deze houdt ook rekening met de jaarlijkse onderhoudskosten of vervangingsinvesteringen over de hele levenstijd van de installatie. Deze is niet bij alle maatregelen van toepassing: enkel bij installaties zoals bv. een stookplaatsrenovatie waar nieuwe ketels worden geplaatst en niet bij gebouwschilmaatregelen.

Er wordt ten slotte ook een som gemaakt van de totale investering voor alle maatregelen, waarna er een opsplitsing gebeurt van het benodigde budget in de komende vijf jaren, rekening houdend met de logische volgorde of prioritering van de uitvoering.
Wanneer wordt de energiescan uitgevoerd na bestelling?

Alles hangt af van de volledigheid van de informatie die u aanlevert bij de bestelling. Als bij de bestelling alle info voorhanden is kan er in principe in dezelfde week een plaatsbezoek worden afgesproken met de voorziening. De resultaten van de energiescan komen in de loop van de twee weken na het plaatsbezoek.
Wordt er rekening gehouden met de ouderdom van het gebouw?

Ja, we vragen bij de bestelling steevast het bouwjaar en/of verbouwjaar op, zodat er rekening mee kan worden gehouden. Dat kan bijvoorbeeld gebruikt worden bij schatting van het aantal centimeters isolatie, als er geen plannen of doorsnedes van zijn. Als deze schatting op basis van het bouwjaar gebeurt, m.a.w. op basis van de gangbare praktijk in dat bouwjaar, dan vermelden we dit in de aannames per maatregel. Hoe meer gebouwinformatie u beschikbaar heeft, hoe minder nood er is aan aannames op basis van ouderdom.
Wordt er rekening gehouden met de conditiestaat van de installaties?

Ja, er wordt volgens de norm NEN2767 een score gegeven bij de verschillende gebouwdelen waar een maatregel wordt voorgesteld: 1 staat voor perfecte staat, 6 staat voor extreem slechte staat. Bij technische installaties wordt aangeduid wanneer een installatie einde levensduur heeft bereikt. Ouderdom en conditie houden soms verband, maar niet altijd. Er is bijvoorbeeld een verschil tussen houten schrijnwerk van 25 jaar oud dat is onderhouden ten opzichte van recenter schrijnwerk dat is verkommerd en kieren of gaten vertoond.

De samenwerking met het VEB en het studiebureau is vlekkeloos verlopen. Nu hebben we een werkinstrument waarmee we de komende jaren aan de slag kunnen, en zo ons steentje bijdragen aan een beter klimaat. Een aanrader!

Kenny Verhulst
Zorgbedrijf Harelbeke