ETS2: Vanaf 2027 op de energiefactuur

Vanaf 2027 verschijnt er een nieuwe kost op elke energiefactuur: ETS2. Waar ETS1 de industrie en stroomproducenten al sinds 2005 aanspoort om hun CO₂-uitstoot te verlagen, wordt ETS2 nu ook uitgebreid naar gebouwen, transport en andere sectoren.  

Concreet: de uitstoot gerelateerd aan het gebruik van fossiele brandstoffen voor verwarming en vervoer zal voortaan een prijskaartje dragen. Maar wat betekent dat nu voor jou, als lokaal bestuur, school, ziekenhuis of andere publieke organisatie? 

1. ETS2 in een notendop 

ETS2 is, net zoals ETS1, een cap-and-trade systeem. Leveranciers van fossiele brandstoffen moeten emissierechten aankopen voor de CO₂ die hun producten veroorzaken. Deze kost wordt zo doorgerekend aan de klant. Het aantal beschikbare rechten daalt elk jaar, tot er in 2045 geen fossiele uitstoot meer toegelaten is. Hoe trager de omschakeling naar duurzame alternatieven verloopt, hoe sneller fossiele brandstoffen duurder worden. 

De inkomsten van ETS2 worden verdeeld: de helft gaat naar nationaal klimaatbeleid, de andere helft naar een sociaal klimaatfonds dat ongelijkheid moet compenseren. 

2. Wat betekent dit financieel? 

De impact zal voelbaar zijn voor iedere gebruiker van fossiele brandstoffen. Prognoses voor 2030 voorspellen een CO₂-prijs tussen €115 en €300 per ton. Dat vertaalt zich bijvoorbeeld gemiddeld in: 

+10% op brandstofprijzen 

+14% op gas- of stookolieverwarming voor gezinnen 

+20% op aardgas voor VEB-klanten bij €60/ton, oplopend tot +46% bij €150/ton 

Voor publieke organisaties kan dit de jaarlijkse energiefactuur fors verhogen. Uitstel kost dus geld: hoe langer je wacht met investeren in energie-efficiëntie of elektrificatie, hoe hoger de rekening. 

3. ETS2 als hefboom voor investeringen 

Er is ook een keerzijde: ETS2 maakt duurzame investeringen sneller rendabel. Een woonzorgcentrum dat zijn gebouwschil renoveert en overstapt op een warmtepomp, ziet de terugverdientijd met gemiddeld 30% dalen bij hoge CO₂-prijzen. Ook voor scholen of ziekenhuizen geldt: een maatregel die vandaag duur lijkt, kan morgen dankzij ETS2 financieel aantrekkelijk worden. 

4. Voorbereiden is besparen 

Vanaf 2045 is fossiel verwarmen geen optie meer. De vraag is dus niet of je moet omschakelen, maar wanneer. Elke euro die je vandaag investeert in energie-efficiëntie, isolatie of elektrificatie bespaart je in de toekomst hogere ETS2-kosten. 

5. Veb als partner in de transitie 

Veb ondersteunt de publieke sector om stap voor stap richting fossielvrij te evolueren. Dat doen we met: 

• Energie-analyses: inzicht in verbruik en kosten
• Strategisch advies: patrimonium efficiënter inzetten, gebouwen afstoten of herbestemmen
• Projectbegeleiding: van isolatie tot duurzame warmteopwekking en elektrificatie 

Zo maken we samen de impact van ETS2 beheersbaar en benutten we de kansen van de energietransitie.

Kortom: ETS2 maakt fossiel duurder, maar duurzame keuzes lonen sneller dan ooit. Door nu te investeren, vermijd je stijgende energiekosten en maak je jouw organisatie toekomstbestendig.