04.11.20

Hasselaren investeren mee in duurzamere stadsgebouwen

Inwoners van Stad Hasselt krijgen de kans om mee te investeren in het versneld verduurzamen van stadsgebouwen. Deze verduurzaming zal uitgevoerd worden via een energieprestatiecontract met een ‘energy service company’ (ESCO): een slimme aanpak uniek voor Vlaanderen. Het is de eerste keer dat een energieprestatiecontract mee gefinancierd wordt door burgers. Het Vlaams Energiebedrijf begeleidt Stad Hasselt bij de aanbesteding.
 
Met de hulp van het VEB selecteerde Stad Hasselt vijf stadsgebouwen waar ze met een zogenaamd ‘energieprestatiecontract’ van start wil gaan: het Jenevermuseum, de kunstencampus, het Cultureel Centrum, de bibliotheek en sportcentrum Kiewit. Concreet engageert een ESCO zich met een energieprestatiecontract om duurzame energieprojecten te realiseren in de betrokken stadsgebouwen. Hierdoor daalt het energieverbruik van die gebouwen en dus ook de energiefactuur. Met die besparing betaalt de stad de financiering dan terug aan het energiedienstenbedrijf. Zodra de installaties volledig afbetaald zijn, wordt Stad Hasselt eigenaar ervan en profiteert ze van de verdere energiebesparing en een lagere factuur.

Hasselts schepen voor Klimaat en Energie Joost Venken: “Simpel gezegd vragen wij enkel te voorzien in licht, verwarming, isolatie,… en een te halen energiebesparing. Hoe dat juist gebeurt, is aan het energiedienstenbedrijf. We kopen dus geen dure toestellen meer, puur de duurzame energie. Deze manier van verduurzaming biedt heel wat voordelen maar is vooral logischer Ze betekent een enorme ontzorging voor de stad én garandeert een hogere graad van duurzaamheid voor onze investering. Want de ESCO heeft er natuurlijk alle baat bij om zoveel mogelijk energie te besparen. Hoe minder verbruik, hoe meer zij verdienen. Zo wint iedereen.”
 

Hasselaren investeren mee

“Maar daar blijft het dus niet bij”, onderstreept schepen Venken. “Binnen ons energieprestatiecontract gaan we nog een stapje verder en willen we Hasselaren via het energiedienstenbedrijf mee laten investeren in het verduurzamen van onze stadsgebouwen. Deze aanpak wordt nu al toegepast bij bijvoorbeeld de bouw van windmolenparken. Tegen een klein rendement kunnen burgers mee investeren in een groenere samenleving.”
 
“We trekken resoluut de kaart van rechtstreekse burgerparticipatie, die vorm kan gegeven worden door een burgercoöperatie”, aldus Venken. “Hoe ze dat organiseren is aan de coöperatie. Het VEB formuleerde wel al enkele voorstellen. De burgers zouden een aandeel kunnen kopen van een coöperatie en via hun stem op de algemene vergadering mee kunnen beslissen wat met de meerwaardecreatie gebeurt. Bovendien geldt, met wie we ook in zee gaan, dat ze handelen volgens de ICA-principes. Zeg maar de zeven fundamenten voor coöperaties. Het gaat dan onder meer om vrijwillig en open lidmaatschap, democratische controle door de leden maar ook sterke aandacht voor de gemeenschap.”
 
De Vlaamse energiecoöperaties staan klaar om de lokale overheden te ondersteunen in hun energietransitie zo garandeert Jan De Pauw van REScoop.Vlaanderen. Deze federatie bundelt de Vlaamse verenigingen en coöperaties van burgers voor hernieuwbare energie. “Ze kunnen daarbij de rol van ESCO-speler opnemen: ze ontzorgen dan niet alleen de lokale overheden bij het renoveren van hun gebouwen maar zorgen tevens voor bijvoorbeeld de nodige financiering voor de isolatie van de gebouwen en de installatie van zonnepanelen. Zo worden de gebouwen van de overheden klimaatvriendelijk gemaakt met het geld van de Vlaamse burgers. We zijn dan ook blij dat Hasselt voor het eerst in een dergelijk dossier expliciet de kaart van burgerparticipatie trekt”, zegt De Pauw.

Frederik Hindryckx, CEO Vlaams Energiebedrijf: “We zijn verheugd dat we vanuit onze missie om de publieke sector te ondersteunen in de klimaatdoelstellingen, dit project met Stad Hasselt mee kunnen uit de grond stampen. We voelen ons op ons best als we daarbij ook nog eens kunnen innoveren. We hopen dat meer publieke besturen het voorbeeld van Stad Hasselt volgen.”
 
Ook BELESCO, de Belgische ESCO-vereniging, die de meeste spelers van deze groeiende markt voor energetische renovaties groepeert, juicht dit initiatief van de Stad Hasselt toe. Lieven Vanstraelen, Voorzitter van BELESCO: “We zien sinds enkele jaren een sterke toename van ESCO-projecten in het algemeen en Energieprestatiecontracten (EPC) in het bijzonder. Dat betekent dat steeds meer steden en gemeenten de voordelen van dit soort aanpak inzien en dat de koudwatervrees wellicht definitief voorbij is. Het feit dat het een toekomstgerichte methode is, die de financiën van de stad niet extra belast is mooi meegenomen. De Stad Hasselt is trouwens altijd al een voorloper geweest en toont met dit project dat ook mogelijk is dit te combineren met burgerparticipatie. Sommige van onze leden hebben hiervoor expertise opgebouwd in het Europee CitizEE-project. Het is bemoedigend te zien dat dit nu ook zijn praktische toepassing vindt in deze 5 gebouwen van de Stad Hasselt.”
 

Voorbeeld voor anderen

Na verdere uitwerking van het technisch bestek door het VEB gaat de stad op zoek naar een partner die de rol van energiedienstenbedrijf zal vervullen en de participatie door Hasselaren in goede banen moet leiden.
 
Net als tal van andere Vlaamse steden en gemeenten ondertekende Hasselt de burgemeestersconvenant. Hiermee engageerde de stad zich om tegen 2030 40% CO2 te besparen. “Om dat doel te bereiken zetten we in op een tweeledig spoor. Enerzijds willen we de Hasselaren ondersteunen bij het zelf investeren in het verduurzamen van de eigen woning”, zegt schepen Venken. “Daarnaast nemen we als lokale overheid onze verantwoordelijkheid door onze eigen gebouwen energiezuiniger te maken. Door hiervoor nu de handen in mekaar te slaan met onze inwoners kunnen we het draagvlak vergroten, hen bijkomend inspireren maar vooral ook de weg vrijmaken voor extra duurzame investeringen elders in de stad.”

Lees hier meer over de dienst energieprestatiecontracten.

Contacteer ons voor een EPC voor jouw organisatie