Power purchase agreement: zekerheid in woelige energietijden
Na de energiecrisis van enkele jaren geleden, met een piek in de zomer van 2022, is de energiemarkt misschien wel voor goed veranderd. Dit geldt voor privégebruikers, maar niet minder voor organisaties en instanties uit de publieke sector. Zie hier de Power Purchase Agreement (PPA), een aankoopmechanisme dat vaste prijzen biedt. En dit op lange termijn. De meeste PPA’s worden afgesloten voor 15 tot 20 jaar, met voordelen voor zowel producenten als consumenten. Tegenwoordig worden echter contracten met een looptijd van 8 tot 10 jaar ook couranter.
Een PPA stelt een energieproducent in staat om te investeren in duurzame energieprojecten, zoals windmolenparken, met de zekerheid dat de opgewekte energie tegen een vaste prijs zal worden afgenomen door de klant. Het VEB onderhandelt deze contracten met kennis van zake, zo bieden we onze klanten volledige ontzorging. “Omdat onze klanten een aanbesteding moeten uitschrijven voor zulke grote aankopen – een proces dat zeker een jaar duurt – begeleidt het VEB hen daarbij, we hebben ondertussen heel wat expertise opgebouwd op de power markt”, vertelt Jasper Verhaeghe, Pricing & Sourcing Analyst bij het Vlaams Energiebedrijf. "Zo heeft VEB een PPA uitgewerkt samen met de stad Gent en Beauvent. Een volgende PPA is in de maak. Daarbij zal VEB voor haar partner, de PPA volledig uitwerken van A tot Z. VEB zal de grootte van de installatie en dus de hoeveelheid op te wekken energie bepalen, leveranciers kiezen, de prijszetting doen, de facturatie verzorgen enz."
Samen sterk voor energie
De eerste PPA-contracten werden afgesloten door grote privébedrijven, die de zekerheid konden bieden dat ze op de lange termijn aan de voorwaarden van het contract zouden kunnen voldoen. Door de strengere Europese regels die onder meer bepalen hoeveel energie op hernieuwbare wijze moet worden opgewekt, kon de PPA-markt verder rijpen en toegankelijker worden voor de publieke sector. “Een PPA is één van de manieren om invulling te geven aan deze regelgeving. Een producent krijgt de financiering makkelijker rond als er zekerheid is over de afname. Een gebruiker voldoet hiermee dan weer aan de Europese energieverplichtingen die erop gericht zijn om tegen 2050 meer hernieuwbare energie in te zetten. Een win-win dus, want zo komen er o.a. meer windmolens en andere hernieuwbare bronnen bij”, vult Jasper aan.
Door het kopen en verkopen aan een vaste prijs is een PPA een uitstekend instrument voor risicobeheer. De bepalingen van een PPA kunnen binnen de grenzen van het contractrecht heel ruim bepaald worden, zolang beide partijen akkoord gaan. Het enige waar een gebruiker zich wel van moet bewust zijn is dat je gebonden bent voor een lange looptijd. “Er is kennis en expertise nodig om te evalueren wat de juiste noden zijn. Wat is er nuttig in een bepaald geval? En daar komt het VEB met een grote troef van totale ontzorging, van analyse en evaluatie tot pricing en type PPA.”
Virtuele PPA (VPPA) en Contract for Difference (CfD)
Een virtuele PPA is eigenlijk een financiële transactie, waarbij de afnemer (koper) en de producent van hernieuwbare energie overeenkomen dat de afnemer de opgewekte energie van een bepaalde installatie tegen een vooraf bepaalde prijs betaalt. De energie wordt niet fysiek geleverd aan de afnemer, maar wordt op het net gestoken. De producent krijgt daarvoor de spotprijs die van toepassing is op dat moment. De koper hoeft dus niet geografisch verbonden te zijn met de locatie waar de energie wordt geproduceerd, wat flexibiliteit biedt aan organisaties die energie willen inkopen uit projecten die niet in de directe omgeving zijn. “Zo kan een Limburgse gemeente perfect stroom tegen een vaste prijs afnemen van een zonnepark in West-Vlaanderen”, verduidelijkt Jasper.
In een Contract for Difference onder een VPPA betaalt de afnemer het verschil aan de producent als de huidige spotprijs (marktprijs) lager ligt dan de strikeprijs en vice versa. Zo krijgen de afnemer en producent beide de vooraf afgesproken prijs voor de opgewekte energie. Een financiële regeling om de prijsrisico’s tussen de producent van hernieuwbare energie en de koper te stabiliseren. Enerzijds heb je dus de strikeprijs, een vooraf bepaalde vaste prijs die constant blijft gedurende de looptijd van het contract. Anderzijds de spotprijs, de actuele prijs voor energie op de spotmarkt op het moment dat de energie wordt geproduceerd. Met een CfD binnen een PPA heb je dus een effectief mechanisme om de onzekerheid en volatiliteit van energieprijzen efficiënt te managen.
VEB onderhandelt PPA voor eigen klanten
“Met de expertise die het VEB heeft opgebouwd, is nu de volgende logische stap dat we zelf een PPA gaan afsluiten met een of meerdere producenten”, vertelt Jasper verder. Voor gemeentes of lokale besturen met een beperkt volume is zelf een PPA afsluiten en een uitbesteding uitschrijven een lang proces. In dit geval is de soep de kolen niet waard. Het VEB wil daarom een grote PPA afsluiten, in naam van het VEB, om die dan door te zetten naar verschillende kleiner afnemers. “Zo kunnen kleinere besturen hun karretje aan de overkoepelende PPA hangen, terwijl de producent ook maar met één partij hoeft te communiceren. Zo valt niemand uit de boot.”
Met Vlaamse overheid als aandeelhouder heeft het VEB een hoge kredietwaardigheid. Een ideaal uitgangspunt: minder financieel risico voor de producent. Hierdoor kan een lagere strikeprijs worden afgesproken op basis van het grote, gebundelde volume. “Gesprekken met potentiële klanten zijn volop aan de gang. Wie heeft interesse? Eens we dat duidelijk hebben zetten we een aanbesteding in de markt, die hopelijk op de korte tot middellange termijn live kan gaan.” En zo zetten we telkens weer een stap in de richting van duurzame en hernieuwbare energie.